Antoine Bouvy
17 Apr 2025
Beleggen in ETF's in crisistijd: verstandig of gevaarlijk?
Wanneer markten diep in het rood duiken, staan beleggers voor een moeilijke keuze: blijven zitten, bijkopen of verkopen? Zeker bij ETF’s, vaak gezien als veilige, gespreide beleggingen, rijst de vraag of ze in crisistijd nog wel verstandig zijn. In dit artikel analyseren we of beleggen in ETF’s tijdens turbulente tijden een risico vormt of net een slimme langetermijnstrategie kan zijn.
Wat zijn ETF’s en hoe werken ze?
ETF staat voor Exchange Traded Fund, een beursgenoteerd fonds dat een index volgt. Denk aan de S&P 500, de MSCI World of een specifieke sector. ETF’s combineren de voordelen van beleggingsfondsen en aandelen: ze bieden spreiding zoals fondsen, maar zijn net zo flexibel verhandelbaar als aandelen.
Kenmerken en voordelen
- Diversificatie
Eén ETF bevat vaak honderden aandelen. U spreidt uw risico automatisch over meerdere bedrijven, sectoren en landen. Dit verlaagt het impact van slecht presterende aandelen. - Lage kosten
Omdat ETF’s passief beheerd worden (ze volgen een index), zijn de beheerskosten veel lager dan bij actief beheerde fondsen. Dit verschil kan op lange termijn duizenden euro’s opleveren. - Transparantie
U weet exact waarin u belegt: ETF-aanbieders publiceren dagelijks de samenstelling van hun fondsen. Geen verborgen kosten of onbekende activa. - Liquiditeit
ETF’s worden de hele dag door verhandeld op de beurs. Dit betekent dat u op elk moment kunt kopen of verkopen tegen marktprijs.
Wat gebeurt er met ETF’s tijdens een crisis?
In tijden van economische of geopolitieke onzekerheid reageren financiële markten heftig. Aandelen dalen, beleggers panikeren, en ook ETF’s delen in de klappen. Omdat ETF’s een index volgen, zijn ze even volatiel als de markt zelf. Typische gevolgen tijdens crisismomenten zijn:
- Volatiliteit
De koersen van ETF’s schommelen sterk, net zoals de onderliggende index. In een diepe correctie of recessie kan een wereldwijde ETF tijdelijk 30 à 40% dalen in waarde. - Prijsafwijkingen
In extreme marktomstandigheden kan de handelsprijs van een ETF kort afwijken van de Net Asset Value (NAV). Dit ontstaat door verschillen in liquiditeit tussen de ETF en de onderliggende activa. - Liquiditeitsproblemen bij niche-ETF’s
Vooral ETF’s die focussen op kleinere markten of specifieke sectoren kunnen tijdelijk moeilijker verhandelbaar zijn. Dat leidt tot hogere spreads (verschil tussen aankoop- en verkoopprijs). - Dividenddaling
Veel ETF’s keren dividenden uit. In een crisis of een recessie kunnen bedrijven hun dividenden verlagen of schrappen, wat een directe impact heeft op het rendement van uw ETF.
Waarom ETF’s toch waardevol blijven in crisistijd
Historisch herstelvermogen
Op lange termijn vertonen financiële markten een stijgende trend. Dit ondanks, of zelfs dankzij, crisissen. De meeste ETF’s volgen brede indices die bedrijven vertegenwoordigen die zich aanpassen, innoveren en doorgroeien. Na elke crisis zijn markten uiteindelijk sterker teruggekomen.
Opportuniteiten bij lage koersen
Een crisis zorgt vaak voor een algemene verkoopgolf, ook van aandelen met sterke fundamenten. Daardoor kunt u kwaliteitsbedrijven via ETF’s op een koopje verwerven. Wie durft te investeren als anderen vluchten, plukt vaak de vruchten bij het herstel.
Lange termijn beleggen loont
Crisissen duren maanden of jaren, maar beleggingshorizonten van 10, 20 of 30 jaar overbruggen meerdere cycli. Op die termijn verdwijnen tijdelijke dalingen in het grotere geheel. ETF’s zijn perfect om dit potentieel te benutten.
Dollar Cost Averaging (DCA)
DCA is een strategie waarbij u periodiek een vast bedrag investeert, ongeacht de marktomstandigheden. Hierdoor koopt u automatisch meer aandelen wanneer de prijzen laag zijn, en minder wanneer ze hoog zijn. Deze techniek beperkt het risico van verkeerd getimede aankopen.
Analyse: Herstelt de markt altijd?
Veel beleggers twijfelen: wat als deze keer anders is? Wat als de markt zich níét herstelt? Die angst is begrijpelijk, maar wordt niet ondersteund door feiten. Historisch onderzoek toont aan dat markten zich altijd herstellen, ook na zware schokken.
Historische voorbeelden
- Grote Depressie (1929–1932)
De Dow Jones verloor bijna 90% van zijn waarde. Toch herstelde de markt uiteindelijk. Tegen het einde van de jaren '30 was een groot deel van het verlies weggewerkt. - Dotcomcrisis (2000–2002)
De Nasdaq verloor 78%. Maar bedrijven als Amazon en Google overleefden en bloeiden open. De bredere markt (S&P 500) recupereerde in vijf jaar. - Financiële crisis (2008–2009)
De S&P 500 halveerde in waarde na de val van Lehman Brothers. Toch stond diezelfde index in 2013 alweer op recordhoogte. - Coronacrisis (2020)
Een pandemie verlamde de wereld in maart 2020. Beurzen daalden 30–35% in enkele weken. Dankzij snelle beleidsreacties herstelden de markten volledig binnen zes maanden. - Oorlog in Oekraïne en inflatiecrisis (2022)
Door de Russische invasie, stijgende energieprijzen en inflatie daalden wereldwijde ETF’s met 15 tot 25%. Technologie-ETF’s kregen het zwaar te verduren. Maar tegen 2023 was de rust grotendeels teruggekeerd, en veel sectoren — vooral energie, defensie en industrie — herstelden sterk.
Waarom herstellen markten?
- Economieën zijn veerkrachtig en herstellen vanzelf
- Innovatie en productiviteit blijven stijgen
- Centrale banken en overheden ondersteunen via stimuli
- Nieuwe technologieën en trends ontstaan vaak net tijdens crisissen
Wie dus belegd blijft, wordt meestal beloond. Tijd in de markt verslaat pogingen tot markt-timing.
Tabel: Vergelijking van beleggingsstrategieën tijdens crisissen
| Strategie | Risico | Mogelijk voordeel | Geschikt voor |
|---|---|---|---|
| Eénmalige investering | Hoog | Maximale winst bij herstel | Ervaren beleggers |
| Dollar Cost Averaging (DCA) | Beperkt | Gemiddelde instapkoers | Beginnende of voorzichtige beleggers |
| Volledig uitstappen | Hoog | Tijdelijke rust (maar verlies mogelijk) | Niet aanbevolen |
| Buy & Hold | Tijdelijke volatiliteit | Historisch sterk rendement | Langetermijn beleggers |
Praktische tips voor beleggen in onzekere tijden
- Beleg enkel met geld dat u op korte termijn niet nodig heeft. Dit voorkomt dat u gedwongen wordt om op een slecht moment te verkopen.
- Hou vast aan uw plan. Paniek is geen strategie. Schrijf uw beleggingsdoelen neer en blijf er trouw aan.
- Automatiseer uw beleggingen. Door maandelijks automatisch te investeren, vermijdt u emotionele beslissingen en benut u de kracht van DCA.
- Kies voor brede, liquide ETF’s. Vermijd te gespecialiseerde fondsen en geef de voorkeur aan wereldwijde indices met veel handelsvolume.
- Zoek begeleiding indien nodig. Een vermogensbeheerder zoals Easyvest helpt u objectief te blijven en uw strategie aan te passen wanneer nodig, niet wanneer u bang bent.
Conclusie: verstandig of gevaarlijk?
Beleggen in ETF’s tijdens een recessie of crisissituaties lijkt misschien gevaarlijk, maar is dat niet per se, als u het juist aanpakt. Met een langetermijnvisie, voldoende spreiding en emotionele discipline, worden crisissen net opportuniteiten. Volledig uitstappen en wachten tot de “rust terugkeert” leidt vaak tot gemiste rendementen.
Markten herstellen zich. Dat is historisch bewezen. Wie met vertrouwen en strategie belegt, hoeft geen angst te hebben voor tijdelijke turbulentie.
Wilt u meer weten over hoe Easyvest u kan begeleiden tijdens economische onzekerheid?
Ontdek onze aanpak en lees hoe wij beleggen met discipline en zonder emotie, zelfs in de moeilijkste marktomstandigheden.