“De BEL 20 sluit op 3.800 punten”, dit is een bekend einde van het radionieuws. Maar wat stellen deze 'punten' precies voor? Korte les over aandelenindexen.
Zoals we in een vorige blog schreven, is een beursindex een numerieke maatstaf waarmee een belegger op een eenvoudige manier de prestaties van een specifieke reeks financiële instrumenten, vaak aandelen, kan evalueren.
Omdat het belang van eenvoud is, is de index over het algemeen vrij van de geldwaarde van zijn bestanddelen. Het is dus een virtuele meting waarvan de absolute waarde geen ander belang heeft dan als basis voor de berekening te dienen: alleen het waargenomen verschil gedurende een periode is van belang.
Stel dat de BEL 20 op een bepaalde dag sluit op 3.800 punten, de dag ervoor op 3.715. De relatieve variatie van de index van dag tot dag is dus (3.800-3.715)/3.715= 2,3%. Met deze gegevens kunnen investeerders gemakkelijk de rentabiliteit van hun investeringen beoordelen, de evolutie van deze rentabiliteit, en ze vergelijken met de rentabiliteit van andere investeringen.
De variaties van een index worden uitgedrukt in punten en komen overeen met de gewogen gemiddelde prestatie van de koersen van de aandelen die deel uitmaken van deze index. Elk bedrijf dat in de index is opgenomen, heeft daarom een gewicht dat doorgaans wordt afgeleid van zijn marktkapitalisatie, d.w.z. de totale waarde van zijn uitstaande aandelen. Dus hoe groter de kapitalisatie van een bedrijf, hoe meer de prestatie van dit bedrijf zal wegen op de evolutie van de index.
Waarom wordt de Nasdaq momenteel op meer dan 10.000 punten gemeten en de BEL 20 op slechts 3.000? Verschillende elementen spelen op deze "puntenniveaus": de datum van creatie van de index eerst – 1971 voor de eerste en 1990 voor de tweede – en de basiswaarde van de index. Dus toen het werd gemaakt, was de Nasdaq 100 punten waard, terwijl de BEL 20 1.000 punten waard was. Het heeft daarom geen zin om de puntenwaarde van de ene index en de andere te vergelijken.
In tegenstelling tot de meeste naar marktkapitalisatie gewogen aandelenindices, zijn enkele zeldzame indices prijsgewogen. In dit geval is de waarde van de index gelijk aan de som van de prijzen van de aandelen waaruit deze bestaat. Dit is de methode die wordt gebruikt door de Dow Jones Industrial Average, de allereerste index die in 1885 werd gecreëerd, en voor de Nikkei 225. Deze indices worden daarom uitgedrukt in dollar voor de eerste en in yen voor de tweede.
Onthoud tot slot, zoals hierboven uitgelegd, dat een index een indicator is en geen beleggingsproduct. Maar u kunt financiële producten kopen die indices repliceren: dit zijn indexfondsen (ETF's) of trackers. De beursindex zal dan dienen als kompas voor de ETF-beheerder.