Charles de Brabandere
28 Sep 2022
Wat is pensioenplanning en hoe begint u eraan?
Ongeacht u pas begonnen bent met werken of al gepensioneerd bent: allemaal moeten we aan ons pensioen denken, om bijvoorbeeld kapitaal op te bouwen of om het meeste uit het opgebouwde vermogen te halen. Het is een langdurige activiteit van meer dan 60 jaar die bestaat uit twee fasen: accumulatie en distributie. Vroegtijdig en frequent sparen door middel van performante en fiscaal efficiënte beleggingen is nodig om de tekortkomingen van het wettelijk pensioen en traditionele spaarrekeningen te verhelpen. Wat uw situatie ook is: onze speciale simulatietool voor pensioenplanning is de beste manier om van start te gaan.
Wat is pensioenplanning?
Pensioenplanning houdt in dat u tijdens uw carrière genoeg kapitaal verzamelt zodat u na uw pensionering uw levensstijl kunt behouden. Het bestaat dus uit twee fasen: de opbouw van kapitaal vóór uw pensionering en de uitkering van uw vermogen uw na pensionering.
Het doel is om uw levensstandaard te behouden
Om uw pensioen met succes te plannen, moet u een duidelijk doel voor ogen hebben. Begin met te bepalen hoeveel u elke maand nodig zult hebben om comfortabel te leven tijdens uw pensioen.
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, liggen de uitgaven van een gepensioneerde niet lager. De toename in vrije tijd leidt tot nieuwe bestedingsmogelijkheden, kinderen en kleinkinderen verwachten dat ze verwend worden en uw leeftijd eist een zekere tol van uw budget voor gezondheidskosten. Verwacht in dat opzicht dezelfde hoeveelheid uitgaves na uw pensionering als tijdens uw carrière.
Het wettelijk pensioen is mooi, maar onvoldoende
Heel wat Belgen zijn uitsluitend afhankelijk van hun wettelijk pensioen (d.w.z. sociale zekerheidspensioen), waarvan de uitbetaling gebaseerd is op een kwetsbaar stelsel waarbij elke actieve werknemer via zijn sociale bijdragen bijdraagt aan het pensioen van de gepensioneerden. Momenteel bedraagt het wettelijk pensioen gemiddeld €1.600,- bruto per maand voor een ambtenaar, €1.100,- voor een werknemer en €900,- voor een zelfstandige.
Deze bedragen zijn, eenmaal belast, onvoldoende om uw levensstandaard als gepensioneerde te behouden. Als we daar nog eens de ongunstige evolutie van de leeftijdspiramide aan toevoegen die het hele systeem in gevaar brengt, lijkt het verstandig om zelf te sparen zonder al te veel op uw wettelijk pensioen te rekenen.
40 jaar om kapitaal op te bouwen
Een volledige loopbaan varieert van 40 tot 45 jaar tot de wettelijke pensioensleeftijd van 67 jaar. Tijdens deze periode moet u geld sparen en uw pensioenkapitaal opbouwen. Bovendien moet u uw geld figuurlijk ‘aan het werk zetten’ en het beleggen om een terugkerend rendement te realiseren en te profiteren van het samengestelde rente-effect.
Er zijn nog steeds té veel mensen die pas wakker worden op hun 45ste en de achterstand proberen in te halen. Helaas is kapitaal opbouwen geen sinecure en is de kloof moeilijk te overbruggen. Hoewel het misschien overbodig lijkt om aan het begin van uw carrière geld opzij te zetten, zijn de eerste jaren cruciaal om uw doel te bereiken. Elke euro die u als 27-jarige investeert, is €10 waard dankzij de opbouw van rente wanneer u op pensioen gaat. Kortom: begin vroeg!
20 jaar om te genieten
Eenmaal u gepensioneerd bent, kunt u zich volledig toewijden aan uw hobby’s. Aangezien de levensverwachting in België 85 jaar bedraagt, moet u voldoende kapitaal hebben opgebouwd en nauwkeurig hebben ingeschat hoeveel geld u elke maand van uw vermogen kunt opnemen om ervoor te zorgen dat u tot uw overlijden over voldoende contanten beschikt.
Tijdens deze fase kan u in de verleiding komen om geen verdere risico’s te nemen en uw kapitaal geleidelijk aan af te bouwen. Ook hier hangt het succes van uw planning rechtstreeks af van het rendement op uw investeringen. Door uw kapitaal verstandig te investeren, kunt u de erosie ervan vertragen of kapitaal zelfs laten verder groeien.
Het is mogelijk om een pensioeninkomen van € 5.000/maand te genereren
Goed nieuws! Het is mogelijk en realistisch om vanaf uw 67ste een aanvullend pensioeninkomen van €5.000,- netto per maand op te nemen. Hiervoor moet u op het moment van uw pensionering €800.000 hebben opgebouwd. Dit lijkt misschien veel, maar door 40 jaar lang €5.000,- per jaar aan de kant te zetten en slim te beleggen, haalt u dit bedrag gemakkelijk. Hierbij gaan we uit van een goed berekende risicovolle investering die gemiddeld bijna 6% rendement per jaar opbrengt.
Dit is slechts één specifiek voorbeeld; elke situatie is uniek. Of u nu wilt bepalen hoeveel u opzij moet zetten voor uw pensioen of hoeveel u van uw kapitaal kunt opnemen zonder het al te snel te verliezen: onze simulatietool is er om u te helpen.
Vergeet uw spaarrekening!
Het is geen goed idee om uw spaargeld op een spaarrekening met een lage rente te plaatsen. Als u geen rente genereert, bedraagt het kapitaal dat u na 40 jaar hebt opgebouwd door elk jaar €5.000 opzij te zetten slechts €200.000, ofwel 4 keer minder dan in het bovenstaande scenario. Als u €5.000 per maand uitgeeft, zoals hierboven vermeld, bent u tegen de tijd dat u 71 wordt blut en zult u de rest van uw leven moeten rondkomen met uw schamele wettelijk pensioen.
Indexbeleggen, de heilige graal van pensioenplanning
Een van de belangrijkste factoren voor het succes van uw pensioenplanning is het instrument waarin u belegt. Het moet efficiënt zijn om de kapitaalgroei te maximaliseren, gediversifieerd zijn om de risico's waaraan u wordt blootgesteld te verminderen, rationeel zijn om emotionele opwellingen te voorkomen en goedkoop zijn zodat het voldoende rendement genereert.
We raden aan om te beleggen in een portefeuille van trackers – ook wel indexfondsen genoemd. Deze passieve strategie is gebaseerd op een financieel feit: niemand doet beter dan de markt op de lange termijn. Deze aanpak is niet alleen efficiënt en minimaliseert uw kosten, maar vereist ook niet dat u een ervaren handelaar bent en de markt continu in de gaten houdt. Het is daarom bij uitstek geschikt voor de investeerder die zijn tijd wil besteden aan vrije tijd en zijn gezin in plaats van aan dagelijkse investeringsaangelegenheden.
Dynamische toewijzing op basis van leeftijd
Risico’s nemen is een ander belangrijk onderdeel van pensioenplanning. Het aandeel van risicovollere activa in uw portefeuille zou moeten evolueren afhankelijk van de fase van uw planning.
Hoe verder weg uw pensioen is, hoe belangrijker het is om te investeren in risicovollere activa, zoals een globale aandelentracker. Uw beleggingshorizon is erg lang en u kunt gemakkelijk tijdelijke dalingen aan om een beter rendement op de lange termijn te behalen.
Wanneer u uw pensioen nadert, vanaf de leeftijd van 47 jaar, raden we u aan om het aandeel van veiligere, stabielere activa in uw portfolio geleidelijk te verhogen door te beleggen in een Europese staatsobligatietracker. Zo kunt u uw kapitaal behouden en een stabiel pensioeninkomen garanderen.
Fiscale optimalisatie kan u helpen
Om de opbouw van een aanvullend pensioen aan te moedigen, biedt de overheid aanzienlijke belastingvoordelen als deze investeringen worden gedaan via bepaalde instrumenten, zoals de Individuele Pensioentoezegging voor bedrijfsleiders (IPT), het Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen (POZ) of het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ). Een goede pensioenregeling zorgt ervoor dat al deze fiscale voordelen optimaal worden benut.
Hoe zit het met inflatie?
Inflatie is de vermindering van de koopkracht die optreedt wanneer de prijzen van goederen en diensten in de loop van de tijd stijgen. Met een inflatie van 2% per jaar is €5.000 vandaag slechts €2.500 aan koopkracht waard binnen 40 jaar. U moet daarom rekening houden met de geleidelijke stijging van uw uitgaven en dit compenseren door uw beleggingen parallel aan de inflatie te verhogen.
Kapitaal sparen voor uw kinderen is mogelijk
Uw pensioenplanning moet er in ieder geval voor zorgen dat u voldoende kapitaal heeft om uw financiële behoeften tot het einde van uw leven te dekken. De meeste ouders willen echter een deel van hun vermogen aan hun erfgenamen overdragen. Deze nalatenschapambitie kan onderdeel uitmaken van een pensioenregeling. Hierdoor moet u ofwel meer sparen als u jong bent, ofwel uw pensioeninkomen verlagen.
Een goede planning begint met een simulatie
De situatie van elke persoon is uniek. Alleen een gepersonaliseerde simulatie stelt u in staat om het plan op te stellen dat het beste bij u past, of u nu een pensioeninkomen op uw bestaande vermogen als gepensioneerde wilt genereren of uw kapitaal wilt laten groeien voor uw pensioen.
Om u te helpen heeft easyvest een simulatietool voor pensioenplannen ontworpen. U begint met een paar vragen te beantwoorden en krijgt een plan te zien dat u vervolgens kunt verfijnen door met de parameters te spelen. Als u daar behoefte aan heeft, staan onze adviseurs klaar om u te helpen bij het optimaliseren van uw plan via de telefoon of chat.